Aquascaping: kunst of wetenschap?

05/11/2021

De natuur wordt vaak gebruikt als inspiratiebron voor talloze kunstwerken. In ‘s werelds bekendste kunstwerken figureert de natuur om de boodschap van de kunstenaar over te brengen.

Kunst kan zich manifesteren in verschillende vormen, sommige conventioneler dan andere. Een vorm waar niet vaak aan wordt gedacht, zijn aquaria. Hoewel niet alle aquaria als kunst kunnen worden beschouwd, zijn er veel stijlen van aquaria die natuurlijke elementen uit de echte wereld gebruiken. Deze aquatische landschappen kunnen de koraalriffen van tropische oceanen of zoetwaterjungles nabootsen.

“Aquascaping maakt niet alleen gebruik van natuur en artistieke compositie, maar ook van wetenschap, biologie en waterchemie. “

De praktijk van het creëren van realistische natuuraquaria staat bekend als aquascaping. Aquascaping maakt niet alleen gebruik van natuur en artistieke compositie, maar ook van wetenschap, biologie en waterchemie. Deze diepgaande relatie tussen natuur, artistiek ontwerp en wetenschap vormt samen prachtige waterlandschappen die perfect zijn voor elk huis.

Lees ook: 'Waarom uw aquariumwater testen belangrijk is'

Wat is een aquarium?

Aquaria zijn kunstmatige waterhabitats met een verscheidenheid aan vissen, planten, ongewervelde koraaldieren of andere in water levende organismen die in verschillende vormen, maten, soorten en stijlen voorkomen.

Twee brede categorieën bestaan uit zoetwater- en zoutwateraquaria. De laatste bootst vaak oceaanomgevingen na en huisvest zeedieren. Zowel zoetwater- als zoutwateraquaria hebben ook subcategorieën op basis van de soorten waterdieren die worden gehouden.

De meer artistieke aquaria gebruiken natuurlijke elementen om een aquatisch landschap te creëren. Zonder kunstmatige decorstukken gaan deze natuuraquaria bij onze omgeving te leen als inspiratiebron. Of dat nu een onderwater Amazonejungle is, sierlijke Japanse Iwagumi-stijl rotsformaties of een tropisch koraalrif, het bezitten van een levend kunstwerk in uw huis is nog nooit zo eenvoudig of spannend geweest.

Aquascaping

Aquascaping is de praktijk van het creëren van een natuurlijk aquatisch landschap in uw aquarium. Het wordt vaak geassocieerd met levende beplante zoetwateraquaria, maar zoutwaterrifaquaria maken ook gebruik van dit concept.

Rifaquaria wenden gesteente aan om structuren te creëren waarin levend koraal is bevestigd of geplaatst. De plaatsing van veel koralen is cruciaal voor de meeste soorten. Dit komt omdat verschillende soorten koraal verschillende vereisten hebben in termen van stroming, lichtintensiteit of nabijheid van ander koraal. Koralen die meer licht nodig hebben, worden vaak in verhoogde posities geplaatst. De koraalsoorten die minder licht vereisen, worden in het aquarium dichter bij de bodem geplaatst.

Op dezelfde manier vereisen bepaalde koralen specifieke hoeveelheden stroom. Koralen die meer stroom nodig hebben, worden dichter bij pompuitgangen, motorkoppen of golfmakers geplaatst. Koralen die minder stroom vereisen worden verder weg van de stroombronnen geplaatst of kunnen worden beschermd door rotsen.

In zoet water zijn levende waterplanten vaak de focus van deze aquaria, maar natuurlijke elementen, zoals rotsen of drijfhout, worden gebruikt om een ‘hard’ landschap te creëren. Er bestaan veel verschillende stijlen zoetwater aquascapes, zoals de zwaarbeplante Nederlandse stijl of Japans geïnspireerde natuurdisplays. Sommige zoetwater aquascapes hebben zelfs geen planten en gebruiken alleen decoratief drijfhout, stenen of andere harde materialen.

Niet alleen voegen verschillende aquascapes levende kunstwerken aan uw huis toe, ze bieden ook een meer realistische habitat voor uw vissen, wat stress kan verminderen. In rifaquaria zijn er tal van vissoorten die een riftankomgeving nodig hebben om goed te gedijen.

Veel viscategorieën en andere aquariumsoorten geven de voorkeur aan plaatsen om zich te verbergen of te graven. Het waterlandschap van een rif of beplant aquarium wordt cruciaal om bepaalde soorten bewoners te voorzien van specifieke huisvestingsvereisten. Het nabootsen van een natuurlijke habitat in uw huisaquarium kan zowel een educatieve als een verbluffende toevoeging aan uw huis zijn.

Beplante tanks

Beplante tanks of groenaquaria zijn een van de meest populaire soorten aquascapes voor thuis. Dit type aquarium herbergt zoetwatersoorten met de nadruk op volledige levende waterplanten. Deze groeien door het hele aquariumgrind om een levend ecosysteem te creëren, wat resulteert in een verbluffend schouwspel. Planten worden gesnoeid en zo geplaatst om de gewenste uitstraling te krijgen.

Bij het creëren van een plantenaquarium is het toevoegen van substraat de eerste stap. Vaak worden bemest grind, zand of andere grondstoffen gebruikt als basis voor planten om hun wortels in te verspreiden. Deze substraatmedia zijn vaak gelaagd en kunnen veranderen op basis van de soorten aquariumplanten of de gewenste stijl.

Dan worden de harde elementen vervolgens geplaatst. Met drijfhout, rotsen of andere natuurlijke materialen wordt een realistische weergave gecreëerd. Afhankelijk van de stijl van uw plantenaquarium, kan dit een meer impactvolle rol spelen in het algehele ontwerp. Specifieke planten worden gekozen op basis van lichtvereisten en geschikt in het aquarium, afhankelijk van hun hoogte of groeipatroon. Korte planten die de neiging hebben zich te verspreiden, worden vaak op de voorgrond geplaatst, terwijl hogere planten meestal op de achtergrond staan. Dit zorgt niet alleen voor een maximale zichtbaarheid van alle planten, maar creëert diepte en een meer realistisch uiterlijk.

Rifaquariums

Zoutwateraquaria zijn over het algemeen verdeeld in twee categorieën: rifaquaria en tanks met enkel vissen in. Rifaquaria kunnen verschillende soorten levend koraal, vissen, krabben, garnalen, andere ongewervelden en levende rots herbergen die in een mini-ecosysteem geschikt zijn, met de nadruk op koraal.

Tanks met enkel zoutwatervissen bevatten geen levend koraal en kunnen vissoorten bevatten die als niet ‘rifveilig’ worden beschouwd. De term rifveilig wordt gebruikt om vissen te beschrijven die niet compatibel zijn met koraal of ongewervelde dieren die vaak in aquaria worden aangetroffen. Veel soorten zeevissen zullen decoratief koraal, kleinere vissen, nuttige krabben of slakken (die op hun beurt hinderlijke algen kunnen consumeren) eten. Hierdoor worden deze vissen als onverenigbaar en onveilig beschouwd om in een riftank onder te brengen.

Vissen die rifveilig zijn zullen geen schade toebrengen aan koraal, krabben, slakken, garnalen of andere organismen die gunstig kunnen zijn voor een succesvolle riftank. In een koraalrif wordt aquascape-rots meestal gestapeld om hoogte en huisvesting voor koraal te creëren. Aquariumveilige stopverf, superlijm of andere lijmen worden gebruikt om rotsformaties vast te zetten en koraal te bevestigen. Het is belangrijk dat koralen goed worden gehecht voor een gezonde groei. Veel vissen of ongewervelden zullen koraal verplaatsen, waardoor het kan vallen en mogelijk de kolonie kan schaden. Bovendien hebben veel koralen stekende tentakels die uitzetten. Bepaalde soorten mogen niet te dicht bij andere worden geplaatst, omdat ze hun tentakels kunnen gebruiken en naburige koralen kunnen steken. Het kennen van de specifieke vereisten van verschillende koraalsoorten is een cruciaal onderdeel voor succesvolle aquascaping van riftanks.

"Er wordt vaak gezegd dat het bezitten van een succesvol aquarium minder gaat over het houden van vissen en meer over het handhaven van de juiste waterkwaliteit."

Het belang van verlichting en waterchemie

Er wordt vaak gezegd dat het bezitten van een succesvol aquarium minder gaat over het houden van vissen en meer over het handhaven van de juiste waterkwaliteit. Of u nu een nanoaquarium van vijf liter houdt of werkt aan een pronkstuk van 10.000 liter, het belangrijkste aspect voor succes is waterchemie.

Hoewel water veilig kan lijken voor vissen, is de enige manier om het zeker te weten het testen van de chemie van uw aquariumwater. Dit lijkt misschien intimiderend, maar aquariumtechnologieën zijn ontwikkeld om het bezitten van een succesvol aquarium niet alleen gemakkelijk, maar ook therapeutisch en leerzaam te maken.

Beplante aquaria en riftanks hebben veel overeenkomsten met betrekking tot de juiste waterchemie, maar hebben ook zeer verschillende vereisten. Het grootste verschil is de aanzienlijk grotere hoeveelheden opgeloste zouten in riftanks in vergelijking met plantenaquaria. Zeewater heeft meestal een natuurlijk zoutgehalte van 35 ppt (parts per thousand/delen per duizend), wat betekent dat elke kilogram water 35 gram opgeloste zouten heeft. Dit komt overeen met een soortelijk gewicht van 1,0264 bij 20 °C en een geleidbaarheid van 54 mS/cm. Voor beplante aquaria worden totale opgeloste vaste stoffen vaak gebruikt om de hoeveelheid opgeloste ionen in het water te bepalen, waar veel planten dit nodig hebben voor groei.

In beplante aquaria wordt vaak kooldioxidegas (CO2) in het water verspreid. CO2  speelt een cruciale rol bij fotosynthese van planten. Het aanvullen van CO2  in de waterkolom kan helpen de groei en algehele gezondheid van levende waterplanten te verhogen, waardoor de tank er over het algemeen beter uitziet. Bij het toevoegen van CO2  aan uw beplante aquarium, is het belangrijk om de niveaus te controleren met een testkit om overdosering te voorkomen, wat uw aquariumdieren kan doden.

In een zoutwaterrifaquarium raken tijdens de groei van koralen elementen uit het water uitgeput. Om voldoende waterparameterniveaus voor koralen te behouden, zullen riftankhobbyisten elementen aanvullen door waterveranderingen, toevoegingen of verschillende reactoren. De meest gedoseerde elementen zijn alkaline, calcium en magnesium. Doseringsschema’s worden vaak geautomatiseerd door gebruik te maken van doseerpompen of calciumreactoren. Om precieze niveaus te verfijnen, is regelmatig testen van het water van cruciaal belang om te weten hoeveel supplementen dienen toegevoegd te worden.

Andere belangrijke waterparameters om te testen in zowel riftanks als beplante aquaria zijn ammoniak, nitriet, nitraat, fosfaat, opgelost zuurstof, alkaliniteit, totaal opgeloste vaste stoffen, pH en temperatuur. Lichtintensiteit is ook van cruciaal belang voor zowel riftanks als beplante aquaria.

Voordelen van een aquarium

Of u nu een riftankschouwspel of een subtropisch beplant aquarium houdt, elementen van de natuur en kennis van wetenschap werken samen om unieke kunstwerken te helpen creëren. Net als alle andere vormen van kunst kost het beheersen van een techniek tijd en oefening. Met aquascaping boek je vooruitgang met je vaardigheden terwijl je kennis ook toeneemt voor verschillende soorten waterleven, biologie en waterchemie.

Bekijk alle meetinstrumenten voor aquarium en vijver

VRAGEN? Neem contact op met een van onze dealers





< Terug